Nieuws
Twee dagen vol kennis, verbinding en vooruitblik bij Koeien & Kansen
Jaarlijks komen de deelnemers van het project Koeien & Kansen bijeen voor een intensieve tweedaagse, waarbij kennisdeling, praktijkervaringen en onderzoeksresultaten centraal staan. Dit jaar startte deze bijeenkomst op het melkveebedrijf van de familie Buijs in Etten-Leur, waar gastheer Joris Buijs onder meer zijn collega-deelnemers meenam in zijn bedrijfsvoering en zijn zoektocht naar natuurinclusieve landbouw.
Joris is sinds 2010 officieel deelnemer aan Koeien & Kansen. Zijn passie voor kringlooplandbouw is door de jaren heen gegroeid. Al 25 jaar geleden experimenteerde hij met veldbonen en mengteelten. Samen met zijn vrouw Anita en sinds kort ook hun zoon Jarno, runt hij een melkveebedrijf met 130 melkkoeien, goed voor bijna 1,3 miljoen kg melk per jaar. "Groei in aantallen is geen doel meer,’’ merkt Joris op. Nu zoon Jarno heeft aangegeven dat hij dat niet ziet zitten, leggen ze de focus op verbetering van het verdienmodel en verdere verduurzaming.”
Zelfvoorziening in ruw- en krachtvoer
Op hun bedrijf streven zij naar maximale zelfvoorziening. Het overgrote deel van het kracht- en ruwvoer is regionaal geproduceerd, in samenwerking met lokale akkerbouwers en tuinders. Mengvoer wordt grotendeels vervangen door eigen geteelde veldbonen, erwten, gerst, voederbieten en MKS. Ook reststromen zoals bierbostel en tarwegistconcentraat worden optimaal benut op dit bedrijf.
De bemesting is gericht op een duurzame, gezonde bodem. Door het gebruik van compost, vlinderbloemigen in mengteelt, en innovatieve strategieën zoals Groen Fosfaat en mineralenconcentraten, wordt gestreefd naar een minimale milieubelasting. Niet-kerende grondbewerking (NKG), selectief ploegen en een doordachte vruchtwisseling dragen bij aan een gezond teeltsysteem.
Biodiversiteit en natuurinclusiviteit
De familie Buijs integreert al jaren natuurmaatregelen in hun bedrijfsvoering. Ze beheerden tot voor kort 16 hectare natuurgrasland met beweiding. “Door het Didamarrest zijn wij deze grond kwijtgeraakt,’’ merkt Joris op. Wat dat voor gevolgen heeft voor het bedrijf van Buijs? Lees je in het artikel: Geen natuurland meer voor Buijs. ‘’De pachtprijs van € 800,-- was voor ons niet haalbaar,’’ gaat hij verder. Voor andere bedrijven, die dankzij dit soort gronden toegang krijgen tot specifieke melkstromen met toeslagen of gunstige normen, kan het wellicht wel uit. Het verlies van de natuurgrond betekent dat de bedrijfsvoering intensiever wordt. Daarnaast komt er wel arbeid vrij, wat welkom is op het bedrijf waar arbeid een schaarse factor is.
Of het verdwijnen van de natuurgrond op de lange termijn negatieve gevolgen heeft voor zijn bedrijfsvoering, vraagt Joris zich openlijk af. Samen met zijn adviseur Paul Blokker legt hij dit dilemma voor aan collega-veehouders: moeten wij omschakelen naar een volledig natuurinclusieve bedrijfsvoering? En is dat haalbaar?
De meningen zijn verdeeld. Het bedrijf van Buijs integreert al jaren verschillende natuurmaatregelen in zijn bedrijfsvoering en is een van hun speerpunten het bevorderen van de biodiversiteit. Dit doen ze onder andere door het telen van lagere gewassen in het landschap, het aanmoedigen van vlinders en bijen in gewassen en het creëren van een aantrekkelijker en diverser landschap. Deze aanpak sluit sterk aan bij de natuurinclusieve landbouw, wat in sommige gevallen gunstig uitpakt door extra vergoedingen of mogelijke vrijstelling in vergunningstrajecten in het kader Brabantse Biodiverstiteitsmonitor waaraan Joris deelneemt.
De stap naar biologisch kwam ook nog in de discussie naar voren. Maar hier was Joris heel duidelijk in: hij wil, als het nodig is, zelf kunnen sturen en bijvoorbeeld bepaalde meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen mogen gebruiken als hij dat nodig vindt.
Toekomstvisie
Een eenduidig antwoord kwam niet uit de zaal. Ondanks de hoge pachtprijzen en de beschikbaar van betaalbare grond past natuurinclusieve landbouw wel bij de toekomstvisie van deze ondernemers in Etten-Leur. Ze zijn duidelijk in hun toekomstvisie: groei mag alleen plaatsvinden als dit past binnen de kringloopgedachte, zonder extra milieubelasting, en binnen de grenzen van wet- en regelgeving. Ze staan open voor nieuwe technieken die bijdragen aan duurzaamheid, en zetten in op fokkerij die voerefficiëntie, eiwitproductie en persistentie verbetert. Uitdagingen genoeg voor de toekomst: ‘We houden van vooruitkijken en zien wat er op ons pad komt, zodat de accu vol blijft voor de toekomst.’’
