Nieuws
Een betere kringloop begint bij het bodemleven
Wist u dat het verbeteren van de grond op uw bedrijf meer impact heeft op de benutting van mineralen binnen uw bedrijf dan het verbeteren van de benutting op koeniveau? Ga dus aan de slag met het verbeteren van de bodemvruchtbaarheid op uw bedrijf.
Jaap van Bruchem liet dit in de jaren 90 al zien middels onderstaand figuur. De figuur toon de relatieve impact van de onderdelen bodem, koe, kunstmest en krachtvoer op de productie en milieubelasting van melkveebedrijven. Sturen op een betere bodem en een beter bodembeheer (met minder kunstmest) leidden daarbij tot een betere productie op het bedrijf en een lagere milieudruk.
Een hogere bodembenutting begint bij weten wat er in de bodem afspeelt. Kijk dit najaar daarom eens goed naar de bodemanalyses van uw percelen. Zijn de percelen uitgebreid bemonsterd en zijn deze resultaten nog actueel?
Bodemanalyse
Op de bodemanalyse staat een wereld aan getallen weergegeven, maar focus in eerste instantie vooral op de aanwezigheid en activiteit van het bodemleven. Immers de beschikbaarheid van veel elementen wordt vaak bepaald door de activiteit van het bodemleven. Zij moeten de elementen vrijmaken uit onder andere de organische stof en kunnen elementen uitwisselen met de plant in de rhizosfeer (het wortelmilieu). Praktisch gezien komt het aan op het verwennen/ voeden van het bodemleven. Maar hoe doe je dat?
Adviezen om bodemleven te activeren
- Gebruik compost binnen de overige N en P ruimte als aanvulling voor het bodemleven. Let hierbij op een passende C/N verhouding. Wormenvoer moet vooral veel koolstof bevatten en niet teveel stikstof (hoge C/N). Op de korte termijn leidt dit tot een tragere mineralisatie van stikstof, maar op de lange termijn tot een actiever bodemleven en een rullere bodemstructuur door de hoge effectieve organische stof die achter blijft in de bodem.
- Bodemleven is daarnaast gebaat bij een voldoende hoge pH van de bodem. Check de zuurgraad en bekalk eventueel in het najaar. Daarbij is het belangrijk om ook goed naar de verhouding van calcium/magnesium in de bodem te kijken om zo de juiste kalkmeststof te kiezen.
- Bodemleven houdt niet van direct zonlicht op de bodem. Zorg daarom altijd voor goede bedekking op de bodem. Gebruik op bouwland altijd een groenbemester. En zorg dat in de zomer gescheurd grasland, zo snel mogelijk weer een groene grasmat heeft. De uitwisseling van koolstof door de plant in ruil voor elementen zoals fosfor zorgen voor een groei van de bacteriën en schimmels in de bodem. Ook voor de wormen is een bedekte bodem met een vochtige onderlaag belangrijk om actief te blijven.
- Als laatste is het bodemleven gebaat bij rust en zo weinig mogelijk grondbewerking. Probeer voor een actief bodemleven bouwland af te wisselen met een aantal jaren grasland. In de meerjarige grasmat worden weinig tot geen bewerkingen gedaan, waardoor het bodemleven kan groeien.
- Wilt u het bodemleven echt een plezier doen, zoek dan eens naar de ondergrens wat betreft het gebruik van kunstmest. Dat helpt ook nog eens bij het verhogen van de bodembenutting en het verlagen van de milieudruk. En leidt tevens tot een kostenbesparing op de post kunstmest.
Over de KringloopWijzer
De KringloopWijzer geeft de melkveehouder inzicht in zijn milieu- en klimaatprestaties op zijn bedrijf, waardoor hij/zij nog beter kan sturen op de benutting van mineralen. De rekenregels van deze tool zijn wetenschappelijk onderbouwd en de ontwikkeling ervan wordt gefinancierd door het ministerie van LNV en ZuivelNL. Het beheer van de Centrale Database van de KringloopWijzer ligt bij ZuivelNL
Elke twee weken publiceert het project: Mijn KringloopWijzer, een tip. Met deze informatie kunnen ondernemers direct aan de slag in de praktijk.