Nieuws

Verbeter de stikstofbenutting van uw mais via het vanggewas

Gepubliceerd op
4 september 2019

Vanggewassen verbeteren de stikstofbenutting van mais. Dit doen ze door stikstof die na de oogst van mais of een ander gewas nog in de bodem zit vast te leggen om zo het risico op nitraatuitspoeling te verminderen. Hoe eerder het vanggewas gezaaid wordt na de oogst, hoe meer stikstof wordt vastgelegd.

Uit eerder onderzoek is een relatie afgeleid tussen temperatuursom na zaai en de stikstofopname van een vanggewas. Hieruit bleek dat het vanggewas bij zaai op 1 okt circa 25 kg N per ha opneemt. Bij vroegere zaai op 20, 10 en 1 sept neemt dit toe naar 40, 55 en 70 kg N per ha. Dit geldt voor een herfst en winter met gemiddelde temperaturen.

Zaai vanggewas zo snel mogelijk na maisoogst

Vroegere zaai betekent meer groeidagen en dus een hogere gewas- en wortelmassa productie. Naast meer opgenomen stikstof is dat ook gunstig voor de aanvoer van organische stof en voor de bodemstructuur. Om die reden wordt de teelt van vanggewas ook aangeraden op andere grondsoorten zoals kleigrond.

Goede start belangrijk

Een vanggewas telen kan door onderzaai met gras, gelijktijdig of kort na de zaai van mais, of door zaai na de oogst van de mais. Het laatste is nog het meest gebruikelijk. Dat betekent dat je snel moet zijn na de oogst van de mais. Voor 1 oktober moet het vanggewas zijn gezaaid op zand en löss. Er is een breed palet aan vanggewassen toegestaan. Op veehouderijbedrijven past gras of rogge vaak het best. Mengsels van gewassen mogen ook, zolang ze maar voor tweederde uit de toegestane vanggewassen bestaan. Verder is een goede start van belang. Dat betekent voldoende zaaizaad gebruiken en zorgen voor goede kiemomstandigheden door een zaaibedbereiding en gebruik van juiste zaaiapparatuur. Wanneer de maisoogst bij goed weer en zonder rijsporen heeft kunnen plaatsvinden, volstaat een beperkte grondbewerking zoals cultivateren. Als het vanggewas in het voorjaar wordt geoogst, is een vlak zaaibed nog belangrijker om zo min mogelijk grond mee te oogsten

Betere stikstofbenutting en hogere maisopbrengst

Het volgende maisgewas kan de door het vanggewas opgenomen stikstof voor circa 50% benutten. Voor een goede benutting van stikstof uit vanggewassen is het wel belangrijk het vanggewas tijdig (uiterlijk tweede helft maart) onder te werken. Anders komt de stikstof te laat vrij voor de mais en is er meer risico op uitspoeling.

Meer informatie

De Commissie Bemesting Grasland en Voedergewassen (CBGV) heeft in de Adviesbasis Bemesting een hoofdstuk opgenomen over de nalevering van stikstof uit vanggewassen.